Istnieje wiele metod badania jakości wykonanych połączeń spawanych. Dzieli się je na badania niszczące i nieniszczące. Badanie PT należy do kategorii badań nieniszczących, a zatem takich, których przeprowadzenie nie wpływa na trwałość połączenia i nie prowadzi do uszkodzenia lub zupełnego zniszczenia badanego fragmentu konstrukcji. To jedno z podstawowych, prostych i tanich w realizacji badań, stanowiące alternatywę dla bardziej zaawansowanych badań radiograficznych czy ultradźwiękowych.
Pierwsze etapy badania penetracyjnego
Pierwszym etapem badania PT jest odpowiednie przygotowanie materiału do nałożenia penetrantu – substancji, która ma zdolność wynikania w najdrobniejsze szczeliny. Wybrany element konstrukcji powinien zostać dokładnie oczyszczony z rdzy i wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń, przede wszystkim z utrudniających działanie penetrantu substancji tłustych – olejów czy smarów. Badane złącze oczyszczamy przy pomocy ogólnodostępnych środków czyszczących, a następnie wycieramy do sucha. Po dokładnym oczyszczeniu badanej powierzchni nanosimy na nią środek penetrujący i pozostawiamy przez chwilę, by wniknął w ewentualne nieszczelności. Badanie PT bazuje na wykorzystaniu zjawiska kapilarności, czyli wnikania cieczy w trudnodostępne, wąskie przestrzenie, nawet wówczas, gdy jest to sprzeczne z siłą grawitacji.
Kolejne etapy badania i wnioski
Po upłynięciu określonego czasu (zależy od rodzaju zastosowanego penetrantu, temperatury otoczenia oraz rodzaju badanego złącza) nadmiar substancji penetrującej usuwamy z powierzchni badanego elementu i po zastosowaniu wywoływacza obserwujemy obecność ewentualnych szczelin oraz innych niewidocznych gołym okiem nieciągłości materiału. Badania penetracyjne pozwalają wykryć i wskazać dokładną lokalizację istniejących wad w postaci szczelin i ubytków. W ten sposób można określić wytrzymałość danego elementu, tym samym potwierdzając lub odrzucając jego przydatność do użycia. Badanie PT jest jednym z najprostszych w realizacji, a przy tym wyjątkowo tanich badań nieniszczących i z powodzeniem może być stosowane przy sprawdzaniu wielu typów konstrukcji metalowych oraz niemetalowych, z wyłączeniem materiałów porowatych.
Wstępnym etapem wszelkich badań PT jest oczyszczenie badanego złącza, przede wszystkim jego odtłuszczenie i usunięcie z jego powierzchni rdzy. Kolejny etap to nałożenie na badaną powierzchnię penetrantu, a następnie, po odczekaniu odpowiednio długiego czasu, usunięcie jego nadmiaru. Ostatnim etapem jest zastosowanie wywoływacza, który wskaże miejsca istniejących nieciągłości oraz innych wad powierzchniowych w badanym fragmencie materiału.
